673 - War Game και Diplomatic Game

Ν. Λυγερός

Το war game ως ιδέα λειτουργούσε πάντα σαν θεωρητικό εργαλείο για τα στρατηγικά επιτελεία. Κανόνας χρήσης ενός νοητικού πλαισίου και μιας μοντελοποίησης του πολέμου σε μια πυρηνική εποχή, η στρατηγική αναπτύχθηκε δίχως την υλοποίηση των επιπτώσεών της. Και η σημερινή πολυπλοκότητά της προέρχεται από το βάθος των μοντέλων της. Μ’ έναν ανάλογο τρόπο, το διαπραγματευτικό πλαίσιο πάνω στο θέμα του Κυπριακού έγινε όλο και πιο πολύπλοκο διότι η ακολουθία των σχεδίων δεν πρόσφερε πρακτικές επιπτώσεις. Κάθε κίνηση των διαπραγματευτικών ομάδων έχει δυσκολέψει τις επόμενες διότι όλες ζουν στο ίδιο πλαίσιο δόγματος.

Η σημερινή νοοτροπία της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά το Κυπριακό δεν απλουστεύει τη λύση του. Και οι πρόσφατες ριψοκίνδυνες κινήσεις που προσπαθούν να συνδέσουν τη λύση του Κυπριακού με την ένταξη της Τουρκίας, δεν εξασφαλίζουν την ύπαρξη μιας θετικής προσέγγισης του προβλήματος. Η μη λύση του Κυπριακού δεν πρέπει να θεωρηθεί ως στρατηγική δικαιολογία της μη ένταξης της Τουρκίας. Η γενική ευρωπαϊκή νοοτροπία όσον αφορά την Τουρκία, ιδιαίτερα μετά τον πόλεμο του Ιράκ, είναι γνωστή και δεν πρέπει να κάνει χρήση του Κυπριακού για να μην εμφανιστεί επίσημα. Ακόμα και αν η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένα θετικότατο βήμα προς τη λύση, δεν πρέπει η μη ένταξη της Τουρκίας να γίνει ένας νέος παράγοντας στο ήδη δύσκολο διαπραγματευτικό πλαίσιο. Το Κυπριακό θέλει ευρωπαϊκή λύση και όχι Ευρωπαϊκό!

Το diplomatic game είναι πιο επικίνδυνο από το war game διότι δεν προσφέρει τις ίδιες υπηρεσίες. Ενώ το δεύτερο εμπλουτίζει τις γνώσεις στον τομέα της αντιμετώπισης του στρατιωτικού αντιπάλου, το πρώτο λειτουργεί σε μια μιντιολογική σφαίρα που αποφεύγει τις υλοποιήσιμες κινήσεις που αλλάζουν πρακτικά και αποτελεσματικά την κατάσταση. Ενώ το δεύτερο βασίζεται στην ιδέα της ετοιμότητας, το πρώτο λειτουργεί ως σύστημα αναμονής ακόμα κι αν δεν ακολουθεί αναγκαστικά τη στρατηγική της σιωπής. Το diplomatic game προς το παρόν προετοιμάζει χαλαρά το έδαφος των διαπραγματεύσεων που θα γίνουν μετά τις εκλογές στα κατεχόμενα. Πράγμα που ήδη αποτελεί ένα λάθος εφόσον αυτές οι εκλογές δεν έχουν μια νόμιμη βάση για το διεθνές σύστημα. Επιλέγοντας την έλλειψη στρατηγικής, πρέπει τουλάχιστον να κάνουμε χρήση της τακτικής που αναγκαστικά προωθεί τις επαφές με τα κόμματα των κατεχομένων. Στη στρατηγική, οι μεγαλύτερες νίκες δεν είναι αυτές που νομίζουμε. Για να υπάρξει νίκη, δεν πρέπει να υπάρξει αναγκαστικά μάχη. Αντιθέτως, η επίτευξη ενός στόχου δίχως άμεση μάχη είναι ψηλότερου στρατηγικού επιπέδου. Διότι το να μην παίξουμε ένα παιγνίδι, ιδιαίτερα όταν είναι διπλωματικό, είναι ο ισχυρότερος τρόπος που υπάρχει για να μην χάσουμε. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι δεν πρέπει να υπάρχει προετοιμασία. Δίχως προετοιμασία, και σκληρή προετοιμασία μάλιστα, θα αναγκαστούμε να παίξουμε ένα πολύ ριψοκίνδυνο διπλωματικό παιγνίδι με το οποίο μπορεί να μην χάσουμε τη ζωή μας, αλλά σίγουρα θα χάσουμε το μέλλον της πατρίδας μας. Η καλύτερη προετοιμασία δεν είναι εκείνη που εξασφαλίζει το τέλος της μάχης, μα εκείνη που δεν επιτρέπει την ύπαρξη μιας επικίνδυνης μάχης.