405 - Δόγμα ή το αντικείµενο της τοπικότητας

Ν. Λυγερός
Μετάφραση από τα αγγλικά από την Αθηνά Κεχαγιά

Σύμφωνα με τον Lucien Poirier, ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του δόγματος που είναι ένα προϊόν μιας υπολογισμένης επιλογής στην πλειάδα των υπαρχουσών θεωριών και λαμβάνοντας μια ειδική εκπροσώπηση και αντίληψη δράσης, είναι το τοπικό. Σε αντίθεση με τη θεωρία, που είναι παγκόσμια στην ουσία, το δόγμα είναι προδιαγεγραμένο να είναι τοπικό, διότι έχει πρακτικό σκοπό, καθώς παρέχει την δυνατότητα του νοητικού επιτεύγματος.
Ωστόσο, οι πρόσφατοι ορισμοί του δόγματος που είναι πιο περιεκτικοί, αποτελούν την βάση μιας άλλης άποψης.
Για τη σοβιετική στρατιωτική εγκυκλοπαίδεια, το δόγμα αντιπροσωπεύει ένα σύστημα απόψεων που υιοθετούνται από ένα κράτος για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα, περί της ουσίας, των στόχων και της φύσης ενός ενδεχόμενου πολέμου, καθώς και την προετοιμασία της χώρας και των ένοπλων δυνάμεών της για αυτόν τον πόλεμο, όπως και τα μέσα για να τον διεξάγουν.
Και για τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι ο ηγέτης που διεξάγει πολέμους και συγκρατεί τις λειτουργίες που διαφοροποιούνται του πολέμου, κατά τις επισημάνσεις του εγχειριδίου πεδίου.
Επομένως, το δόγμα είναι εκ πρώτης, εθελοντικά μυστικό και αποφασιστικά αδιαφανές. Είναι ουσιαστικά προσβάσιμο μέσω εξειδικευμένων και εμπιστευτικών κειμένων, διότι δεν είναι ουδέτερο, καθότι θεωρείται ότι ανήκει στα της προετοιμασίας δράσης. Η έννοια του ολοκληρωτικού πολέμου οδηγεί στην επέκταση αυτού του δόγματος. Τώρα, έχει αποκτήσει έναν δεδηλωμένο διπλό ρόλο. Με αυτόν τον τρόπο, η τοπική έννοιά του έχει κάπως αλλάξει. Στην πραγματικότητα, η διάχυση μιας δογματικής τεκµηρίωσης μετράει τόσο, όσο και η καθαρά στρατιωτική έννοια του όρου. Μέσω μιας μεγάλης διάχυσης, η οποία δεν περιορίζεται στους ειδικούς, το δόγμα ενισχύει την σφαίρα επιρροής του, και τούτο εντός κοινωνιολογικών και ψυχολογικών πλαισίων. Ως εκ τούτου, αλλάζει την άποψη που μπορεί, ή πρέπει!, να έχουν άλλα έθνη σε επίμαχες καταστάσεις.
Εμμέσως δημιουργεί ένα πλαίσιο σκέψης, η οποία δύσκολα μπορεί να αγνοηθεί όταν μια επανεξέταση είναι απαραίτητη. Επ’ ευκαιρία, η δύναμη του δόγματος όχι μόνο επηρεάζει τους συμμάχους, αλλά και τους αντιπάλους, και κανείς γνωρίζει πόσο αυτός ο τρόπος δράσης είναι σημαντικός στον τομέα της αποτροπής.
Όπως έχουμε ουσιαστικά αναλύσει σε προηγούμενο άρθρο με τίτλο «Αποτροπή: μια εικονική στρατηγική για μια πραγματική αποτελεσματικότητα», η αποτροπή είναι ένα συγκεκριμένο δόγμα που δείχνει τη σημασία της επικοινωνίας και του ελέγχου του ενημερωτικού περιεχομένου του. Και εντός ενός έμμεσου επίμαχου πλαισίου, αποδεικνύεται να είναι σημαντικό προσόν . Διότι, ένα όπλο, ακόμη και αν δεν είναι υλικό, αλλά νοητικό, αξίζει μέσω της χρηστικότητάς του.
Στην πραγματικότητα, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι η χρήση των εξωτερικών παραγόντων αυξάνει την δραστικότητα ενός δόγματος. Διότι, νοητικά σχήματα όπως, πόλεμος αστραπή, χειρουργικός πόλεμος, ή ακόμη πόλεμοι των άστρων, οδήγησαν στην εννοιολογική φθορά πέραν της πραγματικότητας. Σε έμμεσες συγκρούσεις, είναι πιο σημαντικό να είναι πεπεισμένοι οι αντίπαλοι σας για την δογματική ανωτερότητά σας από ό, τι ισχύει στην πραγματικότητα. Στην πραγματικότητα, η πρώτη περίπτωση δεν δημιουργεί ουσιαστικά καμία αντενέργεια, ενώ η δεύτερη ενθαρρύνει την εμπειρία. Και όσον αφορά την εικονική στρατηγική, είναι καλύτερα να πείθεις από το να αποδεικνύεις.
Επομένως, αν και το δόγμα περιορίζεται φυσικά, μέσω της ενημερωτικής διάχυσής του εκτείνεται στην δυνητική πραγματικότητα και ως εκ τούτου, αλλάζει την αντίληψη της πραγματικότητας, που είναι αυτό το οποίο προβλέπει και η θεωρία του. Ο διακηρυκτικός του ρόλος προσδίδει μια αυτο-προφητική διάσταση, με την έννοια που ο Popper επισήμαινε, τονίζοντας τη στρατηγική του κλίμακα.