2741 - Οι καταδικασμένες επαναστάσεις

N. Lygeros

Κανείς δεν ήξερε γιατί υπήρχαν καταδικασμένες επαναστάσεις. Κανείς δεν ήθελε να μάθει για τους καταδικασμένους εις ζωήν. Κανείς. Άχρηστες και άχρηστοι μα η ουσία μία. Η ανθρωπιά υπάρχει ακόμα και αν δεν το θέλει η κοινωνία. Η ανθρωπότητα υπάρχει ακόμα και αν είναι αόρατη για τους πολλούς. Οι ελεύθεροι δεν είναι ωραίοι, είναι όμως σπάνιοι. Οι καταδικασμένες επαναστάσεις δεν είναι ωραίες, μόνο όμορφες. Οι καταδικασμένοι εις ζωήν δεν είναι ποτέ ωραίοι διότι γεννιούνται πάντα πριν και ασχολούνται πάντα με το μετά. Το έργο τους φαίνεται άχρηστο ενώ είναι χρήσιμο επειδή φαίνεται άχρηστο. Δίχως τις άχρηστες επαναστάσεις δεν θα υπήρχαν οι χρήσιμες. Δίχως τις όμορφες δεν θα υπήρχαν οι ωραίες. Δίχως τις θυσίες δεν θα υπήρχαν οι ζωές. Δίχως τους θανάτους δεν θα υπήρχαν οι μνήμες. 

Οι καταδικασμένες επαναστάσεις ήταν αναγκαίες, όχι όμως ικανές. Οι καταδικασμένες επαναστάσεις ήταν δάσκαλοι χωρίς μαθητές. Για να υπάρξει ο μαθητής χρειαζόταν ο δάσκαλος και ο δάσκαλος ήταν ανούσιος χωρίς μαθητή. Έπρεπε όμως να θυσιαστεί για να υπάρξει η δυνατότητα και να μπορέσει να γίνει πραγματικότητα. Οι καταδικασμένες επαναστάσεις δεν άλλαζαν τον κόσμο αλλά το υπόβαθρό του για να μπορέσει ν’ αλλάξει. Ήταν το προζύμι ενός ανύπαρκτου ψωμιού: η τροφή της ιστορίας. Ήταν η γενοκτονία της μνήμης που γίνεται πριν τη γενοκτονία του θανάτου. Ήταν ο παππούς κι ο εγγονός δίχως πατέρα. Ήταν ο μικρός που ξέχασε η μάνα του. Ήταν οι πράξεις των καταδικασμένων εις ζωήν. Μα οι πράξεις δεν ήταν έργο. 

Οι καταδικασμένοι εις ζωήν ήταν άνθρωποι και μόνο άνθρωποι. Το κοινωνικό στοιχείο δεν ήταν μία έλλειψη μα η έλλειψή του ήταν χαρακτηριστική. Σπάνιες μονάδες εξ ορισμού, οι καταδικασμένοι εις ζωήν δημιουργούσαν τη μοναδικότητα. Και εκείνη, την ουσία. Κανείς δεν ήλπιζε τίποτα διότι όλοι ήξεραν ότι η επανάσταση ήταν καταδικασμένη. Κι έτσι έδιναν τη μάχη της ζωής τους για το θάνατό τους. Όσοι ήλπιζαν κάτι, εγκατέλειπαν τον αγώνα. Ενώ οι καταδικασμένοι εις ζωήν είχαν ήδη κάνει την επιλογή τους. Δίχως αρχές κοινωνικές, μόνο με ανθρώπινες αξίες αντιμετώπιζαν τους εχθρούς της μνημοσύνης όπως άλλοι πάλευαν για τη ρωμιοσύνη. 

Η καταδίκη δεν αφορούσε την ουσία ούτε τη θεραπεία διότι η επανάσταση ήταν ανούσια και δίχως θεραπεία για την κοινωνία του παρόντος. Η καταδίκη προερχόταν από την κυριαρχία της ουδετερότητας και την αυλή του τίποτα. Κανείς δεν μπορούσε ν’ αντισταθεί στο σύστημα και αν κάποιος αντιστεκόταν δεν έπρεπε να υπάρχει πια. Οι καταδικασμένες επαναστάσεις είναι τα στίγματα ανύπαρκτων λαών που αντιστάθηκαν στη λήθη. Κι όπως παραμένουν εγκλωβισμένοι μέσα της, όλοι θεωρούν ότι είναι αγνοούμενοι. Όμως οι αγνοούμενοι δεν πέθαναν ή μάλλον δεν έπαψαν να πεθαίνουν. Μέσα στη λήθη συνεχίζουν το έργο τους που μόνο ο σελιδοδείκτης της μνήμης ακόμα και λαβωμένος μπορεί ν’ αγγίξει και να το αναδείξει. Βλέπει τα νοητικά σχήματα που σηκώνουν το υπόβαθρο της ιστορίας. Μα η κοινωνία δεν το αποδέχεται και τη διαγράφει. Ξέχασε όμως ότι δεν μπορεί να διαγράψει και το θρύλο των καταδικασμένων επαναστάσεων.