2356 - Ευρωπαϊκές μάχες και ανατολικές διαμάχες

N. Lygeros

Το ευρωπαϊκό παίγνιο παρουσιάζει τα πρώτα απτά αποτελέσματα και τις πρώτες επιπτώσεις. Ενώ όλοι οι ειδικοί μας εξηγούσαν ότι τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, τώρα αναγκάζονται να αναλύσουν το αδύνατο. Κανείς τους δεν περίμενε την ενεργοποίηση του γαλλογερμανικού άξονα όσον αφορά στο θέμα της αναγνώρισης της Κύπρου. Όμως, η κυπριακή πραγματικότητα έχει αλλάξει διότι η Κύπρος είναι πια μια ευρωπαϊκή οντότητα που δεν περιορίζεται σε ολιγομελείς σχέσεις. Στο ευρωπαϊκό σύστημα τέτοιες σχέσεις δεν επαρκούν για την επιβίωση μιας κρατικής οντότητας. Και η επιτυχία των ελιγμών μας ξάφνιασε ακόμα και τους πιο συντηρητικούς από τους δικούς μας. Οι κινήσεις της Κύπρου χρησιμοποιούν τα ευρωπαϊκά δεδομένα και όχι τις παραδοσιακές σχέσεις. Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, όμως, πρέπει να λειτουργήσει όλο το συμμαχικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εν γνώσει των ενδογενών προβλημάτων που προκύπτουν από ιστορικές και γεωστρατηγικές αντιπαραθέσεις. Επιπλέον, η καθυστέρηση της ενεργοποίησης του Ευρωσυντάγματος αποτελεί ένα ευάλωτο σημείο σε σχέση με τις εξωτερικές πιέσεις που δεχόμαστε. Και αυτό μας αναγκάζει να προτιμήσουμε τους ελιγμούς από τους συνδυασμούς. Στρατηγικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι ακόμα ανθεκτική. Αυτό το δεδομένο λειτουργεί ως πλεονέκτημα για τους εξωτερικούς παράγοντες. Πρέπει, λοιπόν, να χρησιμοποιήσουμε όχι μόνο τις αρχές μας, αλλά ειδικότερα τις αξίες μας για να αμυνθούμε αποτελεσματικά. Η άρνηση της αναγνώρισης της Κύπρου από την Τουρκία αποτελεί μια θεσμική παραβίαση των αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και δεν είναι το πρώτο πρόσχημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να αρνηθεί την ένταξη της Τουρκίας, όπως το παρουσιάζουν οι ανατολικές διαμάχες οι οποίες υποστηρίζουν, επίσης, ότι θα ακολουθήσει το Αρμενικό και το Κουρδικό. Αν η Τουρκία έχει προβλήματα με το Αρμενικό, το Κουρδικό και το Κυπριακό, δεν είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση η αιτία. Το πρόβλημα είναι η ίδια η Τουρκία που έπραξε δύο γενοκτονίες, που καταπατά ακόμα και τα πιο βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και που ενσωματώνει αυτές τις επιλογές στο νέο στρατιωτικό της δόγμα. Επίσης, τα προβλήματά της για την αναγνώριση της Κύπρου προέρχονται και από την αναγνώριση του ψευδοκράτους το 1983 και τη μη αποδοχή του σχεδίου το 2004. Βλέπουμε, λοιπόν, πόσο σημαντικές είναι μερικές κινήσεις, που θεωρούνται ως λεπτομέρειες πάνω στη γεωστρατηγική σκακιέρα στην αρχή, αλλά που στην πορεία παρουσιάζονται ως κομβικά σημεία μιας ενιαίας στρατηγικής που έχει μεγαλύτερη εμβέλεια από την απλή επίλυση του Κυπριακού. Είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο που πρέπει να αναλύσουμε και τις νομικές μας επιτυχίες για να γίνει πιο κατανοητό το πεδίο της μάχης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επομένως, το ευρωπαϊκό κεκτημένο πρέπει να παραμείνει μια μη διαπραγματεύσιμη αρχή. Λειτουργεί ως βασικό θεμέλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορεί να μην είναι τέλειο ακόμη, όμως επιτρέπει ήδη αποτελεσματικές κινήσεις σε ριψοκίνδυνο πλαίσιο. Μερικοί το ήξέραν, τώρα το ξέρουν περισσότεροι και όχι αναγκαστικά εις βάρος τους.