950 - Οι ευρωπαϊκοί όροι

Ν. Λυγερός

Με τις πρόσφατες διπλωματικές εξελίξεις και την ένταση που υπάρχει με την υποψηφιότητα της Τουρκίας μερικά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάσισαν να εκφράσουν τις απόψεις τους. Η πίεση που προήλθε από τις λαϊκές αντιδράσεις οι οποίες δεν θέλουν να κριθεί το θέμα μόνο με τεχνοκρατικούς τρόπους. Γι’ αυτό το λόγο προσωπικότητες του πολιτικού χώρου επισήμαναν και όρους τους οποίους μερικοί από εμάς τους θεωρούν ανόητους, για την ένταξη του υποψήφιου κράτους.

Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωστής Στεφανόπουλος έθεσε 4 όρους που αναφέρονται ειδικά στις σχέσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας και γενικότερα του Ελληνισμού. Ο πρώτος όρος είναι η αναγνώριση της κυπριακής δημοκρατίας πράγμα το οποίο είναι λογικό εφόσον η Κύπρος είναι τώρα κράτος μέλος της ευρωπαϊκής ένωσης. Ο δεύτερος όρος είναι η αναγνώριση του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ο τρίτος η απόδοση στο Πατριαρχείο τη Σχολή της Χάλκης. Αυτοί οι δύο όροι έχουν άμεση σχέση με την Συνθήκη της Λωζάννης όπως και ο τέταρτος που αφορά τις περιουσίες των Ελλήνων ομογενών. Όμως ο τέταρτος όρος αν και δίκαιος είναι πολύ πιο δύσκολος διότι συσχετίζεται με τη διεκδίκησή μας. Επανέρχεται όμως δυναμικά η ιδέα της αποτελεσματικότητας των προσφύγων. Διότι ακόμα και αν το διεθνές δίκαιο θεωρεί ότι η θέση της Τουρκίας δεν είναι σωστή αν δεν υπάρξουν διεκδικήσεις μέσω των προσφυγών δεν θα αλλάξει η ουσία του προβλήματος ακριβώς όπως έγινε και στην Κύπρο.

Ο πρόεδρος της βουλής της Κύπρου Δημήτρης Χριστόφιας έθεσε και αυτός 3 όρους που αναφέρονται ειδικά στις σχέσεις της Κύπρου και της Τουρκίας. Από τα τρία τεστ όπως τα ονόμασε στα οποία η Τουρκία πρέπει να ανταποκριθεί θα συμβάλουν στην ύπαρξη του βέτου στην Κύπρο. Ο πρώτος όρος η αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων εφόσον η παραμονή τους είναι παράνομη. Ο δεύτερος όρος είναι η αποχώρηση των εποίκων εφόσον ο εποικισμός είναι έγκλημα πολέμου. Και ο τρίτος και πιο γενικός όρος είναι η αποκατάσταση των ανθρώπινων δικαιωμάτων που συμπεριλαμβάνουν των αγνοουμένων των εγκλωβισμένων και των προσφύγων. Με αυτόν τον τρόπο η Κύπρος θέτει λογικούς και ανθρώπινους λόγους στην ένταξη της Τουρκίας.

Αυτοί οι όροι αν και είναι αυτονόητοι για τους αγωνιστές των ανθρώπινων δικαιωμάτων πρέπει όμως να τεθούν για να μην ανήκουν στη κατηγορία των συμβιβασμών που θεωρούνται αναγκαίοι σε κάθε διαπραγμάτευση. Δεν αποτελούν αντικείμενα διαπραγμάτευσης αλλά όροι που εξασφαλίζουν την ύπαρξη ενός σωστού πλαισίου. Δεν πρέπει λοιπόν να χρησιμοποιηθούν επειδή είναι συμβατικοί και δεν ενοχλούν κανένα κράτος μέλος ως προς την αντιμετώπιση της Τουρκίας πρέπει να είναι τα απαραίτητα κριτήρια μίας δίκαιας διαπραγματευτικής διαδικασίας.