4242 - Όταν η σιωπή έγινε ήχος

Ν. Λυγερός

Στην πάροδο του χρόνου, όλοι κοιτάζουμε τη φθορά και λίγοι βλέπουν τα ίχνη. Μόνο με τον χρόνο και την ανθρωπότητα υπάρχει δημιουργία, ποίηση. Μόνο που η ποίηση δεν είναι μόνο κείμενο, είναι και μουσική, είναι και ήχος. Όμως τα κείμενα παραμένουν σιωπηλά για τον τρόπο ανάγνωσης. Για να ζήσουμε αυτό που πέθανε πρέπει ν’ ακούσουμε το πνεύμα της μουσικής που καρφώθηκε πάνω στη λύρα σπάνιων μουσικών. Μόνο αυτοί είναι ικανοί ν’ αναδείξουν την αξία της φθοράς, την αξία της τριβής πάνω στις χορδές του χρόνου.

Σε αυτή την κατηγορία, ανήκουν ο Παντελής Παυλίδης και οι μουσικοί του. Δεν τους αρκεί αυτό που τους άφησε το παρελθόν, θέλουν να ανταποδώσουν και στο μέλλον. Έτσι δημιουργούν με τη σειρά τους τη μνήμη μέλλοντος πάνω στην οποία ζει η νοημοσύνη της ανθρωπότητας. Δεν θέλουν να ξεχάσουν τις σιωπές του παρελθόντος και παραδίδουν ήχους στο μέλλον. Μέσω του έντεχνου παραδοσιακού ύφους και της παραδοσιακής έντεχνης παράστασης, σκλαβώνουν την ελεύθερη σκέψη του στοχαστή. Αγγίζουν τα όρια του ανθρώπου, διότι διαστέλλουν τη ζωή του για να ζήσει το παρόν ως σύνθεση του παρελθόντος και του μέλλοντος. Με τη φθορά παλεύουν ενάντια στη διαφθορά. Με τη δυσκολία παλεύουν ενάντια στην ευκολία. Διότι είναι ο μοναδικός τρόπος να παράγουν την ομορφιά. Προσέχουν την σκουριά εκεί που όλοι κοιτάζουν το σίδερο. Ξέρουν ότι η κοινωνία δεν είναι αθάνατη. Και κάθε σίδερό της θα δώσει μόνο λίγη σκουριά. Μόνο εκεί θα βρεθεί ο χρόνος της ανθρωπιάς.

Ο Παντελής Παυλίδης δεν είναι μόνο ένας οργανοπαίχτης. Είναι ο ίδιος ένα όργανο μουσικής. Το κρανίο του είναι ένα κέλυφος χελώνας και τα μαλλιά του χορδές μιας πανάρχαιας λύρας. Έτσι όταν παίζει, ζει. Το πνεύμα της μουσικής έχει καρφωθεί πάνω του. Κι η φωνή του είναι η σιωπή που έγινε ήχος. Δεν μπορούσε ν’ αντέξει το θάνατο των κειμένων. Ούτε ν’ ακούσει μία νεκρή γλώσσα. Ο νους του ήθελε την ελευθερία της σκέψης. Δεν μεταφράζει, δεν εκφράζει, ζει. Το παίξιμό του δεν είναι παράδοση, δεν είναι λαϊκό με τις εκφυλισμένες έννοιες της κοινωνίας. Οφείλει αναφορά μόνο στην ανθρωπότητα. Γι’ αυτόν το λόγο είναι οικουμενικός.

Ο Παντελής Παυλίδης με τα δύο πι για ένα ρ του έρωτα, δεν εκφράζει μόνο την κυκλικότητα ενός αρχαίου πολιτισμού. Μέσω της πολυκυκλικότητας του χρόνου αγγίζει τα νοητικά σχήματα που έδωσε ο ελληνισμός στην ανθρωπότητα. Με το μέτωπο ψηλά, σκύβει μόνο πάνω στο διαχρονικό όργανο, χωρίς ποτέ να γονατίσει για να αποδώσει τον πλούτο ενός ρυθμού, ενός μουσικού ύφους που παράγει μέλλον μέσω του παρελθόντος. Χάραξε πάνω στο κείμενο τους ήχους που το μετατρέπουν σε ανθρώπινη φωνή. Αυτός είναι ο ρόλος του και σκοπός του. Να ζήσει και να δημιουργήσει ο θνητός της αθανασίας.