172 - Σκηνοθεσία του έργου Οι Δίκαιοι του Albert Camus

Ν. Λυγερός
Μετάφραση από τα γαλλικά: Σάνη Καπράγκου

O Albert Camus δεν ήταν φτιαγμένος να γράφει για έναν εφήμερο χειμώνα. Ήταν ο συγγραφέας του αιωνίου θέρους. Εκείνος του οποίου το συγγραφικό έργο είναι φωτεινό όπως η αυγή, όμορφο όπως το λυκόφως. Όμως, από το 1905, ο Ivan Kaliayev είχε μια συνάντηση, πάνω σε τούτη τη γη, μαζί του. Και Οι Δίκαιοι εκφράζουν αυτή τη νοητική συνάντηση. Δίχως διανθίσματα, χωρίς περιττολογίες, ο Albert Camus περιορίζεται στο να περιγράφει την ουσία, από φόβο μήπως προδώσει αυτή τη χαμένη υπόθεση. Αυτή την ομορφιά εις αναζήτησιν της αγνότητας, της οποίας ο συλλογισμός έμοιαζε παράλογος. Ιδού γιατί ο συγγραφέας του Μύθου τού Σισύφου δεν μπορούσε παρά να ενδιαφέρεται γι’ αυτή την επανάσταση για τη ζωή, αυτή την επανάσταση που έδωσε μια ευκαιρία στη ζωή. Επομένως, Οι Δίκαιοι δεν είναι μια δημιουργία εκ του μηδενός, ούτε και ένας ύμνος στον μηδενισμό. Αυτό το έργο είναι μια πνευματική ανασύνθεση της πραγματικότητας, μία ευαίσθητη επανεγγραφή της ιστορίας, εξ ου και η θέληση που ανυψώθηκε στον Albert Camus να καταστήσει αληθοφανές αυτό που είναι αλήθεια. Οι Δίκαιοι, αυτές οι μεγάλες σκιές που υποστηρίζουν τον ήλιο τής δικαιοσύνης, είναι σαν κίονες ελληνικών ναών. Είναι σχεδιασμένοι με τρόπο ώστε οι νοητικές προβολές τους αναδύονται στο ανθρώπινο μάτι όπως είναι στην πραγματικότητα: αγνοί, ευθείς και άκαμπτοι. Έχοντες συνείδηση πως δεν μπορούν να στέκονται στο ύψος της ιδέας, παρά μόνο δια της θυσίας τους, εκπληρώνονται μέσα σε αυτή την ακραία σύλληψη. Από αυτό το σύνολο απελευθερώνεται μία ανάγκη: εκείνη της κατανόησης του ανθρώπινου μέσα σε ό,τι έχει περισσότερο βάθος. Και μέσα σε τούτη την αμετάκλητη διαδικασία, μέσα από τον θεατράνθρωπο που αντιπροσωπεύει ο Albert Camus, αναδύεται η επανάσταση του πρώτου ανθρώπου, ο οποίος, χάρη στον θάνατό του, πετυχαίνει την αθανασία.