1507 - Το βέτο της Κύπρου

Ν. Λυγερός

Αν υπήρχαν ακόμα άτομα στην Κύπρο αλλά και στην Ελλάδα που νόμιζαν ότι η Κύπρος δεν μπορεί ν’ ασκήσει βέτο την κατάλληλη στιγμή, τώρα έχουν την απόδειξη ότι δεν ισχύει η άποψή τους. Το πλαίσιο ακολουθεί το ίδιο νοητικό σχήμα. Η Κύπρος είχε προειδοποιήσει, η Κύπρος το έθεσε.

Το συγκεκριμένο βέτο αφορά το Αζερμπαϊτζάν που παραβίασε τους κανόνες του διεθνούς δικαίου σχετικά. Η Κύπρος δεν έχει ενστάσεις με την Αρμενία, τη Γεωργία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία, αντιθέτως. Το πρόβλημα το δημιούργησε το Αζερμπαϊτζάν νομίζοντας ότι με την απόφασή του και την παράνομη πτήση δεν θα υποστεί επιπτώσεις. Τώρα όμως με το βέτο της Κύπρου, η παραβίαση έχει ένα κόστος. Μια μόνο παραβίαση μπλοκάρει δύο συμφωνίες που θα είχαν ένα μεγάλο οικονομικό όφελος για το Αζερμπαϊτζάν. Άλλοι είχαν προβάλει τους κινδύνους της απόρριψης του σχεδίου χρησιμοποιώντας το επιχείρημα της αναγνώρισης του κατοχικού καθεστώτος από το Αζερμπαϊτζάν. Τώρα όχι μόνο δεν τίθεται αυτό το θέμα αλλά επιπλέον η θέση μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως πλήρες μέλος μάς επιτρέπει να διεκδικήσουμε δυναμικά και αποτελεσματικά τα δικαιώματά μας. Μπορεί αυτή η διαδικασία να είναι φαινομενικά τυπική για πολλούς, όμως οι ειδικοί βλέπουν ήδη τον συσχετισμό με το διαπραγματευτικό πλαίσιο που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση στην Τουρκία.

Τα δομικά στοιχεία του διαπραγματευτικού πλαισίου είναι δημιουργικά για την ύπαρξη μιας στρατηγικής που βασίζεται πάνω σε κόκκινες γραμμές. Τόσα χρόνια το κυπριακό είχε ως βάση μόνο και μόνο την πράσινη γραμμή και τις εγγυήτριες δυνάμεις, με τα αποτελέσματα που ξέρουμε. Ενώ τώρα μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το διαπραγματευτικό πλαίσιο ασκούμε πιέσεις ακόμα και μέσα στην Τουρκία. Το θέμα δεν είναι πια δικοινοτικό όπως το ήθελε το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι διακρατικό και αφορά την Τουρκία μόνο και μόνο ως εισβολέα. Δεν θεωρεί πια η Ευρωπαϊκή Ένωση ότι έχει έναν ουδέτερο ρόλο. Το κατοχικό καθεστώς είναι παράνομο και ο εποικισμός είναι έγκλημα πολέμου.

Η Κύπρος το έθεσε ήδη. Η μη υπογραφή του πρωτοκόλλου με έναν ξεκάθαρο τρόπο δηλαδή δίχως καμμιά δήλωση, αποτελεί μια αντικειμενική αιτία ύπαρξης του βέτο. Και τώρα με την πρόσφατη απόδειξη της αποφασιστικότητας της Κύπρου, το θέμα δεν μπορεί να παραμείνει τυπικό και τοπικό. Επιπλέον υπάρχουν χώρες όπως η Αυστρία που θα είναι η επόμενη προεδρεύουσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και η Σλοβακία με την πρόσφατη δήλωση της που θέτει ως όρο την αναγνώριση της Κύπρου για την πλήρη ένταξη της Τουρκίας, που δημιουργούν ένα θετικό πεδίο για τα κυπριακά δεδομένα. Η Κύπρος έπρεπε να δείξει με έναν έμμεσο τρόπο ότι είναι αξιόπιστη. Τώρα που το απέδειξε, οι ευρωπαϊκές συμμαχίες θα ενισχυθούν διότι θα ξέρουν πια ότι θα μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν για τα δικά τους συμφέροντα, την αποτελεσματικότητα της Κύπρου. Έπρεπε να δώσουμε ένα καλό σημάδι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτό το βέτο της Κύπρου ήταν η πιο εύστοχη κίνηση.