2003 - Η διπλωματική αντίσταση του Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή.

N. Lygeros

Η επιστολή που στέλνει ο Αλέξανδρος Καραθεοδωρής στον Στέφανο Χρυσίδη σχετικά με το ταχυδρομείο της Σάμου είναι απόλυτα ενδεικτική του πολιτικού του ύφους (βλέπε opus 2002). Στην αρχή, το θέμα μπορεί να φανεί ανούσιο για την ηγεμονία. Όμως ο Αλέξανδρος Καραθεοδωρής έχει την ικανότητα να αναλύσει τα δεδομένα και να καταλάβει το υπόβαθρο των διπλωματικών κινήσεων της κεντρικής εξουσίας. Αντιστέκεται με έναν τρόπο ευφυή. Δεν απαντά άμεσα. Δίνει πρώτα την προσωπική του γνώμη διότι μέσω ενός διπλωματικού τεχνάσματος τού την έχουν ζητήσει. Όμως σε αυτήν τη γνώμη δεν καταθέτει όλα τα επιχειρήματά του και εξηγεί τον λόγο στον σύγγαμβρό του. Ξέρει ότι μπορεί να χρησιμοποιηθούν εναντίον του, προβάλλοντας ότι δεν προσέχει τα συμφέροντα της Υψηλής Πύλης και ότι βοηθά τη Σάμο μέσω της ηγεμονίας του. Κατά συνέπεια, δίνει τα επιχειρήματά του σε άλλο πλαίσιο ζητώντας από τον Στεφάνο Χρυσίδη να μην τα χρησιμοποιήσει ο ίδιος αλλά να πληροφορήσει έμμεσα δύο έμπιστους του Καραθεοδωρή που βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη εκεί όπου υπάρχει η πλοκή του προβλήματος. Στρατηγικά, ο Αλέξανδρος Καραθεοδωρής δημιουργεί ένα δόγμα μέσα από το οποίο παράγει ένα θετικό πλαίσιο. Ακόμα και ο τρόπος με τον οποίο εκφράζεται για να παρουσιάσει την πρόταση συμβιβασμού είναι χαρακτηριστικός. Διότι υποστηρίζει τα δεδομένα που υπάρχουν εδώ και 50 χρόνια στη Σάμο και τα οποία είναι αποτελεσματικά. Είναι απλώς ένα καΐκι που πηγαινοέρχεται στη Σμύρνη την Πέμπτη και την Κυριακή. Ο στόχος της κριτικής της κεντρικής διοίκησης δεν είναι βέβαια αυτή η λεπτομέρεια, αλλά η εξαίρεση που αποτελεί η Σάμος στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο Αλέξανδρος Καραθεοδωρής χρησιμοποιεί όλες τις πληροφορίες που διαθέτει για να αντικρούσει τις νομικίστικες και γραφειοκρατικές κινήσεις της Υψηλής Πύλης. Πιο συγκεκριμένα, βασίζεται και στο δικό του δίκτυο για να αφοπλίσει τους αντιπάλους της Σάμου. Δεν είναι παραδοσιακός με την έννοια του γραφικού, χρησιμοποιεί όμως την παράδοση του ταχυδρομείου και επισημαίνει ότι το φιρμάνι δεν το απαγορεύει εφόσον δεν το αναφέρει. Όπως το είχαμε ήδη επισημάνει, λειτουργεί με τον Στέφανο Χρυσίδη μ’ έναν καθαρά εμπιστευτικό τρόπο όπου η φιλία, αλλά και η στρατηγική, εμπλέκονται για ν’ αντισταθούν σε κεντρικές κινήσεις που θέλουν να αποκτήσουν ένα μονοπώλιο. Με άλλα λόγια, αυτή η επιστολή αποδεικνύει, στοιχειωδώς βέβαια, τη διπλωματική αντίσταση του Αλεξάνδρου Καραθεοδωρή προς όφελος των Ελλήνων.